Natuurlijke beheersing van de eikenprocessierups, het kan! Door de omgeving van eiken ecologisch te verrijken met de juiste soorten wordt onderdak geboden aan de natuurlijke vijanden van de eikenprocessierups. Deze natuurlijke vijanden zorgen ervoor dat de overlast door eikenprocessierupsen ieder jaar wordt teruggebracht. Bovendien geeft dit een ecologische impuls aan de buitenruimte; beheerders slaan hiermee dus twee vliegen in één klap.
(Bio)diversiteit beheerst de eikenprocessierups
De razendsnelle verspreiding van de eikenprocessierups kent twee belangrijke oorzaken. Dit zijn de milde winters en voorál de manier waarop ons landschap is ingericht. In grote delen van ons land staan eindeloze rijen eiken langs de wegen. Via deze lanen kan de eikenprocessievlinder zich eenvoudig verspreiden. Bovendien zorgt het efficiënte maaibeheer van de bermen ervoor dat de habitat van natuurlijke vijanden van de eikenprocessierups geminimaliseerd wordt. Als het landschap strak en kaal is, vinden roofinsecten en mezen geen plek om te schuilen en zich voort te planten wat de eikenprocessierups vrij spel geeft.
Voor de natuurlijke beheersing van de eikenprocessierups is een landschap nodig met veel diversiteit, zowel in inheemse bomen en struiken, kruiden als in insecten en vogels. Dan ontstaat een ecosysteem wat zichzelf in balans houdt en het aantal eikenprocessierupsen op een natuurlijke wijze verminderd.
Talloze mogelijkheden voor beheersing overlast
De eikenprocessierups kent vele vijanden, zoals sluipwespen, gaasvliegen, koolmezen, pimpelmezen, mussen, maar ook grootoorvleermuizen. Er zijn dan ook veel verschillende maatregelen mogelijk om het deze vijanden naar de zin te maken. Over het algemeen geldt; hoe meer variatie hoe beter. Daarnaast is het van belang de natuurlijke omstandigheden als uitgangspunt te nemen. Een veerkrachtig ecosysteem creëer je met soorten die van nature op een locatie thuishoren. Ecologische beheersing van de eikenprocessierups kan onder andere bestaan uit:
- Bermen inzaaien met bloemenmengsel, vooral fluitenkruid en wilde peen
- Aanplant van inheemse heesters de bomen
- Een natuurlijke opbouw van de beplanting met een kern, mantel en zoomvegetatie
- Nestkastjes voor vogels
- Stapels dood hout / takkenrillen
- Niet bij maaien rond eiken, hier groeien vaak leuke soorten zoals kamerfoelie
- Stamschot laten staan
- Grotere diversiteit van boomsoorten in lanen en bosvakken
- Gefaseerd maaien, dus steeds 20% van de vegetatie laten staan
Aan de slag met ecologische beheersing van de eikenprocessierups
Ecologische beheersing van de eikenprocessierups is een kwestie van maatwerk en vraagt om een planmatige aanpak. Daarom is het aan te bevelen de volgende stappen te doorlopen:
- Opstellen plan van aanpak met maatregelen, risico’s en prioritering
- Uitvoering van de maatregelen
- (Jaarlijkse) monitoring van de effecten
- Eventueel bijsturen met extra maatregelen
Maatwerk blijft noodzakelijk
De natuurlijke beheersing van de eikenprocessierups blijft maatwerk. Per locatie zal gekeken moeten worden wat de beste ingreep op die locatie is én of het een locatie betreft die prioriteit heeft. Hieruit volgt een plan van aanpak en vervolgens worden de maatregelen uitgevoerd. Na het uitvoeren van de maatregelen wordt gemonitord wat de effecten zijn op de aanwezige eikenprocessierupsennesten en eventueel wordt er bijgestuurd.
Meer weten over onze aanpak?
Wilt u een keer van gedachten wisselen over een gerichte aanpak in uw gemeente of beheergebied? We komen graag een keer bij u langs om met u van gedachten te wisselen!
Factsheet ‘Natuurlijke beheersing va de eikenprocessierups’
Wat we weten over de natuurlijke beheersing van de eikenprocessierups delen we graag. Onze visie op, en kennis over, de natuurlijke beheersing van de eikenprocessierups hebben we voor u samengevat in een factsheet.
Lees meer in onze factsheet ‘Natuurlijke beheersing van de eikenprocessierups‘ (PDF, 1 MB).
Mini-symposia ‘Natuurlijke beheersing van de eikenprocessierups’
In november 2019 trokken we samen met een grote groep partners in processie door het land met onze ‘Eikenprocessie-roadshow’, vier mini-symposia over de natuurlijke beheersing van de eikenprocessierups. Deze mini-symposia vonden plaats in Zwolle, Roermond, Dordrecht en Velp.
Wilt u de presentaties van deze mini-symposia nog eens inzien? Ze zijn te downloaden via onderstaande links.
- Ecologie van de eikenprocessierups en zijn plaats in het ecosysteem (PDF, 2 MB)
- Versterken van het ecosysteem voor natuurlijke beheersing (PDF, 4MB)
- Natuurlijke beheersing van de eikenprocessierups met inheemse vegetaties (PDF, 7 MB)
Beginnen uw handen al te jeuken?
Wilt u aan de slag met de natuurlijke beheersing van de eikenprocessierups in uw gemeente, waterschap of terrein? Dan helpen we u graag! Neem vrijblijvend contact met ons op om te kijken wat er bij u mogelijk is.